Welkom bij de Martinidiensten – Oecumenische Vieringen voor Student en Stadjer! Elke zondag -behalve in juli en augustus- om 11:30 uur is er een viering vol met ruimte, licht en liturgie, en delen we brood en wijn.
Wij proberen onze diensten zo vorm te geven dat ze mensen in al hun verscheidenheid aanspreken: reguliere bezoekers en passanten, als mensen die zoeken naar de inspiratie en de actualiteit van een oud verhaal. We zijn mensen -modern, open-minded en van alle leeftijden- die midden in het leven staan en die samen deze gemeente vormen. Graag leggen wij verbinding tussen geloof, eigentijdse cultuur en maatschappelijke verantwoordelijkheid. We zien geloven als een werkwoord en we streven ernaar te groeien in ons persoonlijk en gelovig leven.
De martinidiensten zijn te volgen zijn via www.kerkdienstgemist.nl, Groningen, Martinikerk, 11:30 uur, via deze link, ook op een later tijdstip.
Vrienden die zijn overleden, al wie ons zijn voorgegaan, vouw ze samen in de vrede van Uw ene naam (naar de liedtekst van Willem Barnard). Op de zondag van Allerheiligen en Allerzielen steken we een lichtje aan voor allen die ons dierbaar waren, maar van wie we afscheid moesten nemen. Dat doen we in de Martinidienst op zondag 2 november om 11:30 uur, en daarmee zetten we een jaarlijkse traditie voort.
De viering wordt verder ingekleurd, naast zang, muziek en de tafelviering met brood en wijn, door een drietal schriftlezingen en bijbehorende overweging. De eerste lezing is uit Jesaja 60 en is een profetische verwijzing naar het nieuwe Jeruzalem. Voorts lezen we een gedeelte uit de eerste brief van Paulus aan de Thessalonicenzen, waarboven geschreven staat: De dag dat de Heer terugkomt zal de kinderen van de Heer niet overvallen. Tenslotte klinken ook de woorden van Jezus uit zijn Bergrede, bekend geworden als de Zaligsprekingen, uit Mattheüs 5. Gelukkig de treurenden, want zij zullen getroost worden, dat sluit mooi aan met waar het briefgedeelte uit 1 Thessalonicenzen eindigde: “dus troost elkaar en wees elkaar tot steun, zoals u trouwens al doet”. Maar ook: gelukkig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden.
Een lichtje aangestoken om onze gedachten te bepalen bij onze dierbaren, die er niet meer zijn. En een arm om elkaars schouder, een troostrijk gebaar voor wie zijn achtergebleven.
Welkom in deze viering op zondag 2 november 2025 om 11:30 uur in de Martinikerk. Met voorganger Ynte de Groot en organist Pieter Pilon. Ondersteuning van de gemeentezang door voorzangers Bert Ballast, Fred Blaauw en Maarten van Damme.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week de Grunnegse Rieders, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17.
Wat is een goede manier om te bidden? Zoals de Farizeeër, fier rechtopstaand, luidkeels en breedsprakig, waarbij hij vooral aan de omstanders duidelijk wil maken hoe geweldig hij zelf bezig is met twee keer per week vasten en 10% van zijn inkomsten afdragen? Of zoals de tollenaar, de belastingambtenaar die bij het volk een slechte reputatie genoot, stil in een hoekje, de blik omlaag maar wel oprecht berouw tonend? Beide voorbeelden noemt Jezus in de gelijkenis in Lucas 18, om daarmee de boodschap over te brengen dat wie zichzelf verhoogt, vernederd zal worden maar wie zichzelf vernedert, verhoogd zal worden.
Voor de Martinidienst van komende zondag 26 oktober hebben we ervoor gekozen deze evangelielezing, en daaraan voorafgaand een gedeelte uit het profetenboek Jeremia, te lezen in de vertaling van de Naardense Bijbel. Poëtische taal, die ons tevens aan het denken wil zetten en ons richting wil geven.
Welkom in deze viering in de Groninger Martinikerk, 26 oktober 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Berend Borger, organist Jan de Roos en met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Kerkasiel in Kampen, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.
Meer poëzie, passend bij het herfstseizoen, is er ’s middags om 17:00 uur in de Poëzievesper van Schoonheid met een Ziel. Ook in de Martinikerk, met Berend Borger als voorganger. Er zijn voor deze vesper gedichten geselecteerd van Hester Knibbe, Jaap Zijlstra en J.W. Schulte Nordholt. Muzikale omlijsting door Pieter Pilon op piano en orgel en Inge Muntendam op viool.
Zondag 19 oktober 2025 maken wij plaats voor het Schnitgerfestival, meer bepaald voor de Stedelijke Cantatedienst die onderdeel is van het programma van het Schnitgerfestival. Nu daarmee onze reguliere Martinidienst om 11:30 uur op deze zondag komt te vervallen, bieden wij als tips een tweetal alternatieven aan.
Detail van het beroemde Schnitgerorgel in de Martinikerk Groningen
Liefhebbers van orgelmuziek, en speciaal van de klanken van het magnifieke door Arp Schnitger gebouwde orgel in de Groninger Martinikerk, zullen vermoedelijk graag de Stedelijke Cantatedienst om 10:00 uur willen bijwonen. Op het programma staat Ein feste Burg ist unser Gott (BWV 80) van Johann Sebastian Bach, uitgevoerd door het Agricola Consort onder leiding van Jaap de Kok samen met het barokorkest The Northern Consort. Info: website Schnitgerfestival.
De andere tip die we meegeven, is de viering om 10:30 uur in de Pepergasthuiskerk. Deze viering haakt aan bij het thema van Wereldvoedseldag (jaarlijks op 16 oktober).
Op deze dag vragen de Verenigde Naties aandacht voor voedsel op deze aarde, voedsel voor iedereen, en de verdeling van het voedsel onder alle wereldburgers. Het thema is dit jaar: ‘Hand in hand for better foods en a better future’. Dat gaat over voedzaam voedsel, een betere verdeling en het tegengaan van overproductie én verspilling.
Geef ons heden ons dagelijks brood
De viering van komende zondag in de Pepergasthuiskerk is getiteld ‘Van kapje tot kontje’. Brood, hoe gewoon kan het zijn. Er is elke dag brood voor ons, meer dan genoeg. Er worden in Nederland zelfs 700.000 broden te veel gebakken dagelijks. Acht procent wordt niet verkocht en daarom verwerkt tot veevoer. Bovendien wordt er thuis nog veel weggegooid. Waarom bidden we dan nog om brood? Wat heeft de bede ‘Geef ons heden ons dagelijks brood’ ons nog te zeggen? In de viering van 19 oktober staan we stil bij elk van deze woorden uit het Onze Vader.
Hoe prachtig ook de hemel is die zich boven onze hoofden uitstrekt, de veelheid aan fonkelende sterren, de maan en de zon, maar dat is niet waar het in de kern om draait in ons leven, in ons geloven. ’t Is hier op aarde te doen. De aarde die ons, kwetsbaar als zij is, voedsel verschaft om van te kunnen leven, mits wij die aarde goed onderhouden en er geen roofbouw op plegen. De aarde waar wij met velen wonen, mens en dier, en wij elkaar moeten helpen en ondersteunen om een goed leven voor allen vol te houden. De minder bedeelden uit het stof omhoogtrekken en aan tafel nodigen. God woont in de harten van mensen, niet ergens op een wolk hoog boven ons.
Daarom hieronder enkele citaten uit de viering van komende zondag, die juist dat aspect tot uitdrukking brengen:
Geest van God, wees hier aanwezig, in de ruimte van ons hart.
Das große Gastmahl (Willy Fries)
Niet de sterren loven en prijzen Uw naam, maar mensen die Uw naam volbrengen, knielende bij hun noodlijdende naasten.
Voor hen die ons regeren (…) bidden wij om ootmoed en verstand, dat zij het recht bewaren. (…) Dat zij ook zullen dragen de zwakken in de poort. (…) Wij bidden ook om vrede, de aftocht van geweld.
Om voor elkaar te zijn Uw oog en oor, Uw hand en voet, Uw hart en mond, Te zien wie niet gezien wordt, te helpen wie geen helper had ontmoet, Roept U ons, Christus, Uw gezicht te zijn, Uw zonneschijn.
Mogen wij elkander dragen op de weg die voor ons ligt.
Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 12 oktober 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Jaap Koopmans, organist Henk de Vries en voorzangers Nicolette Kloosterman, Stineke Haas, Bert Ballast en Fred Blaauw.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Leger des Heils, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.
Zaterdag 4 oktober is het Werelddierendag, de dag om extra aandacht aan dieren te besteden, niet alleen huisdieren maar ook de dieren in de vrije natuur. Werelddierendag is ontstaan als eerbetoon aan Sint Franciscus van Assisi, die een groot hart voor dieren had. Franciscus, die leefde van 1181 tot 1226, is bekend geworden als bedelmonnik en als stichter van de Orde van de Minderbroeders. Door zijn levenshouding was hij een persoonlijkheid die voor veel van zijn tijdgenoten tot de verbeelding sprak, en tot op heden is zijn spiritualiteit van grote waarde voor veel mensen als voorbeeld voor een betrokken christelijke levenspraktijk, niet in het minst door zijn verbondenheid met de dierenwereld en met de natuur als geheel.
In de Martinidienst van zondag 5 oktober zullen we daarom aandacht besteden aan Franciscus van Assisi, onder meer aan de hand van een gedicht van J.H. Leopold (1865-1925) dat voorin het liturgieboekje is afgedrukt. Verder wordt de thematiek van de viering bepaald door de lezingen uit Jesaja 25 (De Heer richt voor alle volken een feestmaal aan) en uit Mattheüs 15 over de genezing van een door een demon bezeten jonge vrouw, waarvoor de moeder de hulp van Jezus zoekt. Met als uitspraak van Jezus: “het brood voor de kinderen voer je toch niet aan de honden?” en een tegenreactie van de moeder: “maar de honden eten toch van de kruimels die van de tafel van zijn baas vallen?”.
Van harte welkom in de Groninger Martinikerk op zondag 5 oktober 2025 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Tiemo Meijlink. Met organist Henk de Vries, met de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en met een gelegenheidskwartet (Pieter Kamminga, Joost de Ridder, Ton Tromp en Hans de Wolf) dat een lied van Francis Poulenc ten gehore zal brengen: één van de Quatre petites prières de Saint François d’Assise.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Save the Children, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17.
Apostel Paulus heeft in zijn vele brieven aan de jonge Christelijke gemeenten van zijn tijd, uitgebreid de gelegenheid te baat genomen om de mensen wijze levenslessen mee te geven. Welke levenshouding past het beste bij het geloof dat ons allen samenbindt? In de eerste brief aan Timotheüs richt Paulus zich met name tot de mensen voor wie materiële rijkdom en eigenbelang voorop staan, en houdt hen als het ware een spiegel voor. Streef naar rechtvaardigheid, verricht goede daden en wees bereid om te delen, dan mag je er ook op vertrouwen dat God je ruimhartig zal voorzien van alles om van te genieten. Dat is pas ware rijkdom.
Rijkdom en het verlangen naar gerechtigheid komen ook aan de orde in Lucas 16, in de door Jezus vertelde gelijkenis over de rijke man en de arme bedelaar Lazarus. De maatschappelijke kloof tussen rijk en arm is duidelijk aanwezig tussen deze beide personages. Nadat zowel de rijke man als de arme bedelaar gestorven zijn, komen ze in het dodenrijk terecht en ook daar is, volgens de vertelling, de onoverbrugbare kloof tussen hen beide ook letterlijk zichtbaar. Alleen zijn dan de rollen volledig omgekeerd.
Welkom in de Martinidienst van zondag 28 september 2025 om 11:30 uur met voorganger Ruth Peetoom en pianist Jan de Roos. Gemeentezang met de ondersteuning van een gelegenheidszestal voorzangers: Nicolette Kloosterman, Ton Tromp, Maarten van Damme, Pieter Kamminga, Dorine Wijmenga en Fred Blaauw.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting De Noordzee, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 20.
Geef vrede, Heer, geef vrede. Onophoudelijk zingen en bidden we om vrede, ook komende zondag weer meermaals tijdens de Martinidienst. En ook al laat de actuele toestand in de wereld maar al te vaak volstrekt het tegendeel zien, we moeten blijven volharden in ons vurige verlangen naar een samenleving waarin vrede en gerechtigheid het allerbelangrijkst zijn.
Vrede en gerechtigheid, dat vraagt van ons een levenshouding van eerlijkheid, betrouwbaarheid en respect voor elkaar. Al ver voordat iemand ooit gehoord had van de term ‘krimpflatie’, waarschuwde de profeet Amos al voor oneerlijke handelspraktijken, door bijvoorbeeld kleinere hoeveelheden koopwaar voor dezelfde prijs te proberen te verkopen. Of andere slimme trucs om jezelf te bevoordelen ten koste van de ander.
Hoe het dan wel moet? In Lucas 16 illustreert Jezus dit aan de hand van de gelijkenis van de oneerlijke rentmeester. Een rijke man had het beheer van zijn eigendommen uitbesteed aan een rentmeester, maar die bleek nogal nalatig in de uitvoering van het beheer. Nadat deze rentmeester op zijn onbetrouwbaarheid was aangesproken, ging hij bij zichzelf te rade hoe hij het weer goed kon maken tegenover degenen die hij benadeeld had. Wees in alles betrouwbaar, want niemand kan gelijktijdig God én de mammon dienen, zo luidt de kernboodschap van deze parabel.
Welkom op zondag 21 september 2025 om 11:30 uur in de Martinidienst, waarin Jasja Nottelman zal voorgaan en Jan de Roos het orgel zal bespelen (en/of de vleugel). Gemeentezang met ondersteuning van een gelegenheidsviertal voorzangers: Mirjam Leentvaar, Joke Bulthuis, Ton Tromp en Maarten van Damme.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.
In de Martinidienst van zondag 14 september gaat het over twee gelijkenissen: die van het verloren schaap en die van het zoekgeraakte muntstuk. Jezus spreekt over zichzelf als de goede herder. Als van de 100 schapen tellende kudde er één is verdwaald, dan zal de herder de andere 99 (tijdelijk even) alleen laten om dat ene verloren schaap weer te vinden. En als het schaap is teruggevonden, leidt dat tot grote vreugde. Net als bij de vrouw die haar hele huis schoonveegt om dat ene kwijtgeraakte muntje terug te vinden.
Voorafgaand aan deze gelijkenissen lezen we ook uit het boek Exodus, waar het uit Egypte weggeleide volk Israël, door de woestijn onderweg naar beloofd land, zogezegd van het rechte pad af is geraakt en zich aan allerlei misdragingen schuldig maakt. God de Heer heeft Mozes bij zich geroepen om hem duidelijk te maken hoe kwaad Hij is en met welk onheil Hij zijn volk wil treffen. Het lukt Mozes om God enigszins tot bedaren te brengen, zodat God alsnog van zijn onzalige voornemen afziet. Toch in het vertrouwen dat het volk het rechte pad wel weer terug zal vinden?
Welkom in deze viering in de Groninger Martinikerk op zondag 14 september 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Heleen Maat en met zang van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. We verwelkomen Oscar Rodriguez als nieuwe organist om met de klanken van het magnifieke Martiniorgel de viering te begeleiden.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Zonnewending, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.
De zomervakantie ligt weer achter ons en op zondag 7 september 2025 gaan we weer als vanouds van start met het nieuwe seizoen Martinidiensten. Van harte welkom in de Groninger Martinikerk, bij de viering om 11:30 uur met voorganger Arlette Toornstra. Fijn om elkaar na twee maanden afwezigheid weer te ontmoeten, en om niet alleen bekende maar misschien ook nieuwe gezichten te zien. In deze viering zal Henk de Vries het orgel bespelen en zullen Pieter Kamminga, Fred Blaauw en Bert Ballast als voorzangers de gemeentezang in goede banen leiden.
In de lezing uit Deuteronomium 30 krijgen we de keuze voorgeschoteld tussen goed en kwaad, de keuze tussen voorspoed en tegenspoed, tussen zegen en vloek, tussen leven en dood. En worden we aangemoedigd te kiezen voor een goed leven, voor de zegen en voor de voorspoed. Want het gebod om te leven naar Gods bedoelingen is niet te zwaar en niet buiten ons bereik. Dat lijkt geen moeilijke keuze te zijn!
De woorden van Jezus uit Lucas 14 zetten ons toch meer aan het denken. ‘Wie Mij wil volgen, moet breken met zijn familie, ja zelfs met zijn eigen leven’. Toch een moeilijke keuze? En wat bedoelt hij met de vergelijking met iemand die een toren wil bouwen? Je gaat toch eerst de kosten uitrekenen, want je wilt toch niet worden uitgelachen als blijkt dat je na het leggen van de fundering de bouw van de toren niet kunt voltooien?
De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Odensehuis, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om aan de uitgangscollecte bij te dragen kun je de QR-code gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17. Voor de diaconale collecte was de QR-code helaas niet op tijd beschikbaar om in de liturgie af te drukken, maar er komt hopelijk een geprint exemplaar op de tafel bij de uitgang te liggen. Of doneer contant, dat kan natuurlijk ook!
29 juni 2025: ’s ochtends in de Pepergasthuiskerk, ’s middags kunstvesper in de Martinikerk
Op de laatste zondag van juni is normaalgesproken ook de laatste Martinidienst van het seizoen voordat het zomerreces begint. Ditmaal is er op 29 juni om 11:30 geen viering in de Martinikerk, maar zijn we te gast in een gezamenlijke viering in de Pepergasthuiskerk om 10:30 uur. Deze viering is voorbereid door Marian van der Schors, Janita Rutgers en Henk van der Spoel.
Engel voller Hoffnung (Paul Klee, 1939)
Centraal hierin staat het gedicht “Er is nog zomer” van Judith Herzberg. Een bekend, heel kort gedicht, maar met krachtige woorden. Eindigend met “… als iedereen niet iedereen op handen droeg”, is het een gedicht waarvoor de handen op elkaar gaan, zou je zeggen. Zó zouden we moeten leven. Maar de aarzeling begint al bij de eerste zin, “Er is nog zomer en genoeg …”. Genoeg, dat is voldoende, misschien wel overvloedig, maar genoeg waarvan? Of heeft juist gebrek ons het zicht erop ontnomen?
Behalve poëzie beschouwen we in deze viering ook de tekening “Engel voller Hoffnung” van Paul Klee. De aandacht wordt gevestigd op de wonderlijke plekken waar je, achteraf, zo’n engel zou vermoeden.
Om 17:00 uur is er in de Martinikerk nog wel de laatste kunstvesper van het seizoen, mede vormgegeven door leden van de Remonstrantse gemeente Groningen, en met Berend Borger als voorganger. Ook deze vesper staat in het teken van poëzie, met gedichten van onder meer Hans Andreus, Ida Gerhardt, Paul Rodenko en een Engelstalig gedicht van William Blake. Het thema is: Licht.
Na een welverdiende zomervakantie zien we elkaar in september weer in de Martinidiensten zondags om half 12.
